Hạt điều Việt Nam đã và đang từng bước khẳng định vị thế dẫn đầu về xuất khẩu hạt điều trên thế giới. Hiện nay, thị trường tiêu thụ chủ yếu của hạt điều Việt Nam có thể chia thành hai thị trường chính là xuất khẩu và nội địa.
Thị trường xuất khẩu của hạt điều Việt Nam
Thị trường xuất khẩu là thị trường chính của ngành sản xuất và chế biến hạt điều Việt Nam. Kể từ năm 2016 đến nay, nước ta luôn dẫn đầu thế giới về sản lượng và giá trị xuất khẩu hạt điều. Tính đến năm 2020, Việt Nam đã xuất khẩu hạt điều đến hơn 90 quốc gia và vùng lãnh thổ, với số lượng hơn 464 nghìn tấn (theo trademap.org) với tổng giá trị hơn 2,8 tỷ USD. Trong đó, 5 quốc gia nhập khẩu hạt điều Việt Nam lớn nhất lần lượt là Mỹ, Hà Lan, Trung Quốc, Đức và Úc, chiếm tổng tỷ trọng gần 67% trong toàn thị trường xuất khẩu của hạt điều nước ta (Biểu đồ)
Nguồn: Pagacas tổng hợp từ ITC - trademap.org
Theo thống kê của ITC, tổng giá trị nhập khẩu điều của cả thế giới năm 2020 khoảng 4 tỷ USD. Như vậy, thị trường xuất khẩu của Việt Nam chiếm gần 70% thị phần nhập khẩu của toàn thế giới. Đây là thành tựu đáng khích lệ và cũng là thử thách trong tương lai cho sự phát triển của ngành sản xuất hạt điều Việt Nam.
Thị trường nội địa của hạt điều Việt Nam
Nếu như thị trường xuất khẩu hạt điều của nước ta luôn dẫn đầu thị trường với số lượng và giá trị rất tích cực thì thị trường tiêu thụ nội địa của hạt điều nước ta còn tương đối hạn chế. Hiện chưa có những con số thống kê chính thức về mức tiêu thụ hạt điều nội địa nhưng theo ông Nguyễn Đức Thanh (cựu chủ tịch hiệp hội điều Việt Nam) cho biết sản lượng tiêu thụ nội địa của hạt điều khoảng 5%, tương đương khoảng 23.000 tấn năm 2020. Đây là con số khá khiêm tốn so với tiềm năng của thị trường nội địa nước ta với hơn 97 triệu dân. Cũng là cường quốc sản xuất hạt điều nhưng Ấn Độ có mức tiêu thụ nội địa rất thành công với hơn 200.000 tấn một năm. Nếu nước ta phát triển được thị trường tiêu thụ nội địa tương đương Ấn Độ có thể giải quyết được 50% sản lượng sản xuất hiện tại, tạo thế chủ động và động lực rất lớn cho ngành chế biến hạt điều nước ta.
Hiện nay đã có nhiều doanh nghiệp sản xuất hạt điều tập trung phát triển thị trường nội địa với đa dạng các sản phẩm như hạt điều rang muối, hạt điều tươi làm sữa, hạt điều tẩm vị cà phê, hạt điều tẩm vị sầu riêng,… Phần lớn tập trung ở phân khúc các dòng sản phẩm cao cấp. Bởi lẽ với thị hiếu của người Việt, dòng sản phẩm có mùi vị thơm ngon thường được dùng nguyên liệu là điều Việt Nam hoặc điều Campuchia, dẫn đến giá thành thường cao hơn xuất khẩu.
Xem thêm:
Cách phân biệt hạt điều Việt Nam và hạt điều nước ngoài
Sản xuất hạt điều tại Việt Nam
Nguyên liệu của ngành điều Việt Nam
Hạt điều Việt Nam - phân bố, diện tích, sản lượng và đặc điểm mùa vụ
Quá trình phát triển của ngành điều Việt Nam
Vai trò của ngành điều đối với Việt Nam giai đoạn những năm 2000
Nguồn và sản lượng nhập khẩu hạt điều thô của ngành điều Việt Nam