Trong các loại hạt, hạt điều là thực phẩm rất giàu chất dinh dưỡng và cung cấp nhiều năng lượng. Hạt điều đang ngày càng trở nên phổ biến không chỉ bởi mùi vị thơm ngon, béo ngọt đặc trưng mà còn nhờ những giá trị mang lại cả về mặt dinh dưỡng và những lợi ích to lớn cho sức khỏe con người.
1. Hạt điều là gì?
Hạt điều là sản phẩm của cây điều - một loại cây công nghiệp lâu năm cùng họ Xoài, có tên khoa học là Anacarrdium occcidentale L., tên tiếng anh là Cashew (tiếng Bồ Đào Nha là Caju), một số vùng ở Việt Nam gọi là Đào lộn hạt. Cây điều có nguồn gốc từ khu vực Đông Bắc Brazil do một tu sĩ người Pháp tên Thevet phát hiện ra và đề cập trong nghiên cứu của mình vào năm 1558. Cây điều bắt đầu du nhập vào Việt Nam vào khoảng thế kỷ 18 và phân bố rộng khắp từ miền Nam đến miền Trung nước ta.
Hạt điều thực chất là quả thật của cây điều, còn quả điều mà người ta hay nhắc tới thực chất là quả giả của cây điều. Hạt điều được xem là loại hạt rất giàu chất dinh dưỡng và có giá trị kinh tế cao.
2. Thành phần dinh dưỡng
Hạt điều chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, đa dạng về khoáng chất và các axit amin. Trong thành phần của hạt điều có chứa 18,4% protein, 28,7% carbohydrate, 46,3% chất béo và các dưỡng chất khác chiếm 6,6%. Đồng thời, 100gram hạt điều có thể cung cấp 30% nhu cầu năng lượng một ngày của một người, tương đương 605 kcal.
Trong đó, hạt điều có chứa chủ yếu là chất béo không bão hòa gồm axit oleic (59,65%) và axit linoleic (19,73%), các chất bẽo không bão hòa này chiếm hơn 80% trong hàm lượng chất béo, đây là những axit béo rất tốt cho sức khỏe con người.
Ngoài ra hạt điều còn chứa rất nhiều khoáng chất. Trong 100gram hạt điều có chứa canxi (28mg), sắt (3,6mg), magie (292mg), mangan (1,66mg), photpho (462mg), kali (660mg), natri (12mg), kẽm (5.78mg), đồng (2195µg) và senlen (19.9 µg). So với những loại hạt khác thì hạt điều cung cấp khá đa dạng các loại khoáng chất cần thiết cho cơ thể con người.
Hạt điều còn được cho là nguồn thực phẩm giàu vitamin như vitamin K, E, C, B1, B2, PP, B5, B6. Đồng thời, hạt điều không hề chứa cholesterol có hại cho cơ thể.
Bên cạnh đó, hạt điều còn chứa rất nhiều axit amin. Trong hạt điều có chứa đầy đủ các axit amin thiết yếu như leucine, valine, phenylalanine, lysine, Isoleucine, threonine, histidine, methionin và trytophan. Hạt điều còn có chứa các axit amin không thiết yếu nhưng vẫn đóng vai trò rất quan trọng cho cơ thể con người như axit glutamic, arginin, axit aspartic, glycin, alanin, prolin, tyrosin và cystin.
3. Công dụng của hạt điều
Công dụng của hạt điều có được nhờ hàm lượng dưỡng chất có trong hạt điều rất đa dạng và phong phú. Sau đây là những nhóm công dụng chính của hạt điều:
- Ngăn ngừa ung thư: trong thành phần của hạt điều có chứa các hợp chất chống oxy hóa mạnh như axit anacardic, cardols, cardanol và carotenoid, đồng thời còn chứa chất proanthocyanidins thuộc nhóm flavonoid có tác tác dụng ức chế tế bào ung thư, giúp ngăn hỗ trợ điều trị u bướu, ung thu, có tác dụng giảm viêm và tăng sức đề kháng cho cơ thể. (Selenium - rich cashew kernels, Al-Shodhana 92 Vol.)
- Ngăn ngừa sỏi thận, bệnh tim, tốt cho não, người bị tiểu đường và giúp kiểm soát cân nặng: hạt điều không chứa cholesterol trogn khi chứa nhiều chất béo không bão hòa, những chất béo này là chất béo lành mạnh, có lợi cho sức khỏe, giúp cơ thể hấp thụ vitamin tan trong dầu và sản sinh các axit béo quan trọng, đồng thời giúp sản sinh các cholesterol tốt (HDL) và hạn chế cholesterol xấu (LDL), qua đó giúp điều hòa huyết áp, ngăn ngừa sỏi thận và các bệnh về tim mạch, giúp cơ thể kiểm soát đường huyết tốt, đồng thời giúp tăng lượng oxy lên não và sản sinh tế bào não. Bên cạnh đó, lượng axit béo lành mạnh và chất xơ, protein có trong hạt điều rất có lợi cho việc giảm cân (theo nghiên cứu của Ladson SC và cộng sự).
- Tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho xương, khớp và hệ thần kình, giúp răng chắc khỏe: Hạt điều chứa rất nhiều loại khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Lượng magie và canxi dồi dào trong hạt điều rất tốt cho sự phát triển của cơ bắp, xương khớp, các mô và tế bào. Magie còn có tác dụng duy trì chức năng của hệ thần kinh, qua đó giúp giảm tần suất chứng đau nửa đầu và giúp cơ thể điều hòa huyết áp, ngăn ngừa căng cơ và cơ thể mệt mỏi. Đồng và sắt có trong hạt điều rất có lợi cho việc sản sinh các tế bào hồng cầu, từ đó giúp cơ thể ngăn ngừa thiếu máu, các chứng rối loạn nhịp tim và ngăn ngừa loãng xương. Trong hạt điều còn có kẽm giúp chống nhiễm khuẩn và tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể. Ngoài ra, lượng photpho có trong hạt điều giúp cho răng chắc khỏe.
- Tốt cho phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ: hạt điều rất giàu khoáng chất, vitamin, carbohydrate và chấtchatao. Các bác sĩ và nhiều chuyên gia dinh dưỡng đã khẳng định đây là nguồn bổ sung dưỡng chất rất tốt cho phụ nữ mang thai, giúp thai phụ tăng cường đề kháng, bổ sung năng lượng, hạn chế đau đầu, duy trì huyết áp. Đồng thời lượng lượng vitamin K có trong hạt điều giúp ngăn ngừ nguy cơ xuất huyết và máu khó đông ở trẻ sơ sinh. Bên cạnh đó, canxi và magie có trong hạt điều rất tốt cho quá trình phát triển chiều cao của trẻ nhỏ.
- Ngăn ngừa bệnh cúm và ngăn ngừa lão hóa: trong hạt điều có chứa lượng lớn vitamin B nên có tác dụng giúp tăng cường hệ miễn dịch. Theo Tiffany Avril Cordeiro, ăn hạt điều có tác dụng ngăn ngừa cúm trong mùa lạnh. Hạt điều còn chứa nhiều vitamin E, K và nhiều hoạt chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa lão hóa, tốt cho da và tóc.
4. Sản phẩm từ hạt điều
Hạt điều có thể chế biến thành rất nhiều sản phẩm khác nhau từ các món snack ăn ngày đến các món ăn hàng ngày, các sản phẩm bánh, kẹo hạt điều. Trong đó, phổ biến nhất là một số sản phẩm như:
- Hạt điều tươi (nhân trắng) là sản phẩm của quá trình sơ chế, hạt điều tươi được đóng gói bán nội địa hoặc phân loại theo các quy chuẩn điều nhân trắng để xuất khẩu.
- Hạt điều rang nguyên vị là sản phẩm được rang giữ nguyên vị, hương vị thơm ngon, giòn béo rất tốt cho mọi người.
- Hạt điều rang muối bao gồm hạt điều rang muối còn vỏ lụa hoặc hạt điều rang muối không vỏ lụa, đây là sản phẩm phổ biến nhất trên thị trường hiện nay.
- Hạt điều tẩm vị bao gồm các loại hạt điều đã được chế biến tẩm vị như hạt điều vị tỏi ớt, hạt điều vị cà phê, hạt điều vị sầu riêng, hạt điều vị mật ong,…
Ngoài ra, từ hạt điều còn có thể chế biến thành các món ăn, các loại nước giải khát, kẹo điều và các thanh dinh dưỡng hạt điều.
5. Hạt điều Việt Nam - Niềm tự hào dân tộc
Hạt điều Việt Nam đã trải qua quá trình hình thành và phát triển được hơn 30 năm. Từ một nước xuất khẩu điều khiêm tốn trong những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ XX, ngành điều nước ta đã có những bước ngoặc to lớn trong sự phát triển và liên tục dẫn đầu thế giới về xuất khẩu hạt điều từ năm 2006 đến nay, từ đó thu về hàng tỷ đô mỗi năm cho đât nước.
Chất lượng hạt điều Việt Nam: hạt điều Việt Nam không chỉ được người dùng trong nước biết đến mà còn được thị trường thế giới đánh giá rất cao về chất lượng. Hạt điều có nguồn gốc Việt Nam luôn được mua với giá trị cao hơn so với hạt điều từ các nước khác. Hạt điều Việt không chỉ giàu chất dinh dưỡng mà còn có mùi vị rất thơm ngon, vị ngọt và béo ngậy đặc trưng hơn hẳn hạt điều sản xuất từ nguyên liệu nhập khẩu từ các quốc gia khác. Chính vì vậy mà có thể nói và khẳng định một điều rất tự hào rằng:
“Hạt điều ngon nhất - Hạt điều Việt Nam”
Nguồn tham khảo:
Thevet, The oddities of Antarctic France otherwise known as America and of many lands and islands discovered in ourtimes,1558 - tái bản 1994, Brazil;
Phạm Đình Thanh, Hạt điều - Sản xuất và chế biến, 2003;
http://www.fao.org/fileadmin/templates/food_composition/documents/pdf/VTN_FCT_2007.pdf;
https://ccsenet.org/journal/index.php/jfr/article/view/70210;
https://suckhoetunhien.com/;
https://www.vinmec.com;
https://medlatec.vn/;
https://www.mountelizabeth.com.sg/vi/healthplus/article/good-fats-bad-fats;
https://medlatec.vn/tin-tuc/axit-amin-la-gi-dac-diem-phan-loai-cac-axit-amin-s195-n20539.
