Sàng cỡ (Phân cỡ) hạt điều là gì?
Sàng cỡ (Phân cỡ) hạt điều thô là bước đầu tiên trong quá trình sản xuất và chế biến hạt điều. Sàng cỡ tuy là bước đầu tiên nhưng đóng vai trò rất quan trọng trong toàn bộ quy trình sản xuất hạt điều, là bước tiền đề để các bước sau diễn ra dễ dàng và hiệu quả hơn.
Mục đích của sàng cỡ hạt điều thô?
Hạt điều thô nguyên liệu sau khi được phơi khô và lưu trữ trong kho sẽ phải trải qua quá trình phân cỡ ban đầu trước khi tiếp tục các công đoạn tiếp theo trong quá trình chế biến. Mục đích của việc sàng cỡ là phân chia nguyên liệu hạt điều thành các loại khác nhau với cùng kích cỡ của hạt (thông thường là các loại A, B, C, D với kích cỡ giảm dần từ lớn đến bé), từ đó có thể áp dụng các kỹ thuật và phương pháp chế biến phù hợp với từng loại kích cỡ trong các bước tiếp theo của quá trình chế biến hạt điều.
Hình - Máy sàng cỡ hạt điều thô tại nhà máy Pagacas
Phương pháp và cách thức thực hiện công đoạn sàng cỡ hạt điều thô?
Từ mục đích của việc sàng cỡ, người ta áp dụng một số chuẩn cho việc sàng cỡ được tiến hành dễ dàng hơn. Cụ thể có thể chia kích thước cỡ lỗ có đường kính chuẩn như 18 -20 - 22- 24 mm hoặc kích thước tùy biến cụ thể theo từng nhà sản xuất.
Có hai phương pháp sàng cỡ chủ yếu là sàng cỡ thủ công và sàng cỡ cơ giới.
- Sàng cỡ thủ công: được thực hiện hoàn toàn bằng sức người, thông qua một khay sàng gồm chân đế và lưới sàng theo kích thước lỗ theo quy định (Hình bên dưới mô tả kích thước và lỗ sàng). Người sàng sẽ dùng lực tay để ray các hạt cho lọt xuống các lỗ sàng theo chuẩn, từ đó phân chia kích cỡ hạt theo mong muốn. Phương pháp này rất tốn sức người, năng suất lao động rất thấp và môi trường làm việc nhiều bụi bẩn, ảnh hưởng đến sức khỏe người lao động. Khoảng thời gian trước đây khi sàng cỡ bằng máy chưa phổ biến (giai đoạn đầu những năm 2000), Pagacas cũng như nhiều nhà sản xuất khác vẫn phải áp dụng phương pháp thủ công này nhờ ưu điểm là chi phí đầu tư thấp và dễ dàng thao tác.
Hình - Sàng cỡ thủ công tại nhà máy ở Ghana
- Sàng cỡ cơ giới (sàng cỡ bằng máy): hiện nay gần như khâu sàng cỡ hạt điều thô đã được cơ giới hoàn toàn. Máy sàng cỡ hạt điều nguyên liệu bao gồm bộ gàu để đưa hạt điều vào máy, máy sàng gồm các lưới sàng có kích thước lỗ theo quy định. Khi vận hành, máy sàng sẽ quay lồng lưới để hạt di chuyển theo một thứ tự từ trái qua phải, các hạt sẽ rớt khỏi lỗ theo kích thước từ bé đến lớn và rớt trực tiếp vào bao đã được để sẵn, người vận hành chỉ cần đóng bao và thay bao mới là xong. Đối với các máy sàng phổ biến dùng kiểu thiết kế thùng quay, thùng càng dài, mặt lưới sàng càng dày sẽ càng chính xác. Với việc sàng cỡ bằng máy, nhà sản xuất tiết kiệm được rất nhiều sức người và nhân công, đồng thời có thể chọn công suất phù hợp với công suất vận hành của xưởng điều, môi trường làm việc ít bị bụi hơn nhưng có nhược điểm là tiếng ồn lớn.
Quá trình sàng cỡ hạt điều thô tại nhà máy Pagacas.
*Nguồn: Pagacas tổng hợp.
Xem thêm:
Phương pháp đóng gói sản phẩm nhân điều
Bóc vỏ lụa trong chế biến hạt điều - Yêu cầu kỹ thuật và phương pháp
Sấy hạt điều - Yêu cầu kỹ thuật và các loại lò sấy
Cắt bóc vỏ (chẻ tách vỏ) trong chế biến hạt điều
Xử lý nhiệt trong chế biến hạt điều (chao dầu - hấp chín)
Làm sạch và ẩm hóa (làm ẩm) trong chế biến hạt điều
Phân loại hạt điều - Phân loại (phân cấp) hạng sản phẩm nhân điều